GAZ YASALARI
Basınç – Hacim İlişkisi: Boyle-Mariotte Kanunu
Robert Boyle, çalışmalarında hava basıncının hacim üzerindeki etkilerini gözlemlemek için aşağıdaki gibi bir düzenek kurmuştur. Şekildeki gazı göz önüne alacak olursak bu gaz bir silindir içinde ve ağırlığı olmayan, serbestçe hareket edebilen bir piston ile kapatılmış olsun. Gaz basıncı piston üzerindeki toplam ağırlığa bağlıdır. Piston üzerindeki ağırlık 2 katına çıkarılırsa basınçta 2 katına çıkar ve gaz hacmi yarıya iner. Basınç ve hacim arasındaki bu ilişki aşağıdaki şekilde açıkça görülmektedir. Buna karşın eğer uygulanan basınç azaltılırsa, gazın hacmi artar.
Basın-Hacim ilişkisinde kullanılacak formül P1.V1=P2.V2
Hacim–Sıcaklık İlişkisi: Charles Kanunu
Yukarıdaki grafikte, bir gazın aynı basınç altında üç farklı sıcaklıktaki hacimlerinin değişimi gösterilmektedir. Buradan anlaşıldığı üzere gazın sıcaklığı arttıkça hacmi de artmaktadır. Gazın sıcaklığı düşürüldükçe hacmi küçülecek ve belirli bir sıcaklık değerinde sıvılaşmaya başlayacaktır.
T (Kelvin)= t °C + 273
Hacim–Sıcaklık formülü
Not: Verilen Sıcaklıklar mutlaka Kelvin’e çevirilip öyle hesaplanmalıdır.
Basınç-Sıcaklık İlişkisi: Gay–Lussac Kanunu
Aynı gazın basınç-mutlak sıcaklık (K) grafiği çizildiğinde basınçla mutlak sıcaklık arasında doğru orantı olduğu görülür |
EmoticonEmoticon